Blok zincirinin farklı sektörlerde nasıl kullanılabileceği, akıllı sözleşmelerle birlikte nasıl çalıştığı ve hukuki süreçleri nasıl değiştirebileceği konularında, ekosistemin aktörleriyle sınırlı kalan yapısı ve çok yavaş yaygınlaşması görüş ve değerlendirmeleri kısıtlamaktadır. Çok sık rastlamasak da yeni nesil teknolojilerin kullanıldığı örnekler Şirketlerin bu teknolojiyi tümüyle dışlamadığını ve uzaktan göz kırptığını bizlere kanıtlamıştır. Bu nedenle blok zinciri teknolojisinin iyi anlaşılmasında, hukuki altyapısının tartışılmaya başlanmasında kaçınılmaz faydalar vardır.
Blok zinciri teknolojisinin şirketlere ve sektörlere kazandıracağı faydaları sıralamak gerekirse;
Verimlilik Artışı: Blok zinciri tabanlı akıllı sözleşmeler, iş süreçlerinin otomatikleştirilmesini sağlayarak verimliliği artırabilir. Şirketler, bu teknolojiyi kullanarak sözleşme süreçlerini manuel işlemlerden kurtarabilir ve zaman kaybına neden olan müzakereleri azaltabilir. Akıllı sözleşmeler, otomatik icra edilebilirlikleri sayesinde işletmelerin verimli bir şekilde çalışmasına katkıda bulunabilir.
Şeffaflık ve Güven: Şirketler, blok zinciri tabanlı akıllı sözleşmeler aracılığıyla şeffaflık ve güvenilirlik avantajları elde edebilirler. Blok zinciri, merkezi olmayan bir yapıya sahip olduğu için, taraflar arasında tam bir şeffaflık sağlar ve herkesin aynı veri setine erişebilmesini temin eder. Bu da anlaşmazlıkları önlemeye ve güven problemlerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Maliyet Azaltma: Blok zinciri tabanlı akıllı sözleşmelerin kullanılması maliyetleri azaltabilir. Geleneksel sözleşmelerin kağıt tabanlı süreçlerinin yerine, dijital olarak yürütülen akıllı sözleşmeler kullanıldığında, kağıt, posta ve diğer fiziksel maliyetlerden tasarruf sağlanacaktır. Aynı zamanda, aracıların rollerinin azalmasıyla birlikte, işletmeler daha düşük maliyetlerle iş yapabilirler.
İzlenebilirlik ve Denetlenebilirlik: Blok zinciri, her işlemi bir blok olarak kaydederek tüm ağ katılımcılarının güvenilir bir şekilde izlemesini sağlar. Şirketler, akıllı sözleşmelerin blok zinciri üzerinde çalışması sayesinde, işlemlerin izlenebilirliğini ve denetlenebilirliğini artırabilir. Bu, şirketlerin faaliyetlerini şeffaf bir şekilde belgelemesini ve hileli, hatalı ya da sahte işlemleri tespit etmesini kolaylaştırır.
Yeni İş Modelleri ve İşbirlikleri: Blok zinciri tabanlı akıllı sözleşmeler, Türkiye’deki şirketlere yeni iş modelleri ve işbirlikleri sunabilir. Örneğin, paylaşımlı ekonomi, tedarik zinciri yönetimi ve finansal hizmetler gibi alanlarda bu modelin yaygınlaşma olasılığı fazladır.
Ancak burada akıllara gelen en önemli soru, blok zinciri ve akıllı sözleşme tabanlı işlemlerde çıkan ihtilafların çözümünde mevcut yasal düzenlemelerin yeterli olup olmayacağıdır. Akıllı sözleşmeleri Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenen sözleşmeler kapsamında değerlendirmek mümkün gibi gözükse de Türk Borçlar Kanunu, genel olarak sözleşmelerin geçerlilik, yorumlama, ifa, değişiklik, fesih ve sorumluluk gibi konularını düzenlemektedir. Akıllı sözleşmeler ise, geleneksel sözleşmelerden farklı olarak blok zinciri teknolojisi üzerinde işleyen ve sözleşme koşullarının otomatik olarak icra edilmesini sağlayan dijital sözleşmelerdir. Bu nedenle, Türk Borçlar Kanunu kapsamında akıllı sözleşmelerin geçerlilik koşulları ve uygulanabilirlikleri için kesin bir kanıya varmak şimdilik mümkün gözükmemektedir. Blok zinciri ve akıllı sözleşmeler gibi teknolojik gelişmeler hakkında yasal düzenlemeler yapılması, bu gelişmelerin yaygınlaşmasını ve güvenle kullanmasını sağlayabilir, bu sayede yenilikçi uygulamaların gelişimini teşvik edebilir.
Turkish 
English