Danimarkalıların Adı, Yüzü, Sesi Artık Yasal Olarak da Korunacak!
Danimarka, 2025 yılı yaz aylarında, deepfake içeriklerin yayılmasına karşı yasal sessizliği bozacak ve hukuki zemini belki de kökten değiştirecek bir tasarıyı gündeme taşımış bulunmaktadır. Mevcut Danimarka Telif Hakkı Yasası’na yapılacak eklemeyle, bireyler yüzleri, sesleri ve fiziksel benzerlikleri üzerinde hak sahibi olacaklar, yani dijital dünyada benliklerine dair kontrollü bir mülkiyet hakkı tanınacaktır.
Neden bu hamle gerekli?
Yapay zekâyla oluşturulan deepfake içerikler, sadece bireysel mağduriyetlere yol açmakla kalmamakta; yanlış bilginin yayılmasını kolaylaştırarak demokratik süreçlere bile zarar vermektedir.
Küresel ölçekte yapay zekâ kaynaklı deepfake manipülasyonlarının, ister demokrasi ister özgürlük tehlikesi olarak adlandırılsın, büyük bir tehdide dönüştüğü günümüzde, yüz, ses ve bedene dair “fikri mülkiyet hakları” tanıyarak bireylerin dijital kimliklerini koruma altına almayı hedefleyen Danimarka Telif Hakları Yasa değişiklikleri için darısı başımıza temennisiyle ayrıntılara değinelim.
Yasa Neden önemli?
• Dijital sahte içeriklerin toplum güvenine zarar vermesi ve bireylerin itibarına müdahale etmesi artık kaçınılmaz bir tehdit haline gelmiştir.
Yasanın getirdiği yenilikler:
• Deepfake içeriklerin izinsiz paylaşımına karşı yasal yaptırımlar uygulanarak; bireyler içeriğin kaldırılmasını talep etmek ve tazminat talep etmek hakkına sahip olması sağlanacaktır.
• Platformlar, ihbar edildikten sonra kaldırmadıkları içerikler için ağır para cezalarıyla karşılaşacak, hatta AB Dijital Hizmetler Yasası çerçevesinde Avrupa Komisyonu denetimine tabi tutulabilecektir.
Fikri mülkiyet hukukunu, “kişisel kimliklerin mülkiyet” anlayışıyla harmanlayan bu gelişme, özellikle dijital haklar, kimlik koruması ve hukukî düzenlemeler bağlamında yeni nesil teknolojilerin gereksinim duyduğu yasal desteğe güzel bir örnek olacaktır. Danimarka’nın AB Konseyi Dönem Başkanlığı çerçevesinde bu modelin yayılma potansiyeli, Avrupa ve belki de Ülkemiz için güzel bir fırsat olabilir.